Geconcentreerd bedient Tetiana Petryk (54) haar naaimachine. Langzaam maar zeker groeit de stapel inlegzooltjes naast haar. “Ze zijn lekker warm, voor de arme jongens aan het front”, zegt ze. Het is alsof ze praat tegen de man op de foto, die naast de naaimachine staat. Het is Viktor, haar man. Hij overleed eind februari vorig jaar, toen de Russen hun dorp Kyinka bombardeerden.
Een bom op haar huis sloeg Tetiana’s leven kapot
Als de Russen hun dorp aanvallen werpt Tetiana's man Viktor zich voor hun kleinzoon om hem te beschermen. Hij komt om bij de aanval en hun huis raakt ernstig beschadigd. Nu, een jaar later, is het gemis enorm.
5 May 2023
Tetiana naait schoenzooltjes voor militairen
Niet uit wraak, maar uit liefde
Een bom op haar huis sloeg Tetiana’s leven kapot. Haar man redde haar kleinzoon, maar kwam zelf om. Pas twee maanden later kon Tetiana hem begraven. Zwaar getraumatiseerd bivakkeert de Oekraïense verpleegkundige nu in een houten trailer, waar ze warme schoenzooltjes naait voor ‘de jongens aan het front’. Een sprankje hoop gloort naast de trailer, waar haar huis met hulp van ZOA herbouwd wordt.
Eén van de vliegtuigbommen raakte hun huis, net op het moment dat Viktor daarin met zijn kleinzoon van twee aan het spelen was. Hij gooide zijn lichaam als een beschermende mantel over zijn kleinzoon heen. Enorme raketscherven raakten Viktors rug. Hij overleed ter plekke. Maar zijn kleinzoon was ongedeerd.
Twee maanden
Het geluid van de naaimachine vult de kleine houten trailer, als Tetiana even stil is. Het kost haar zichtbaar moeite om de herinnering aan die afschuwelijke dagen terug te halen. Die afschuwelijke dagen, waarin Rusland de oorlog met haar land begon. Waarin haar dorp in de regio rond Chernihiv doelwit was.
“Ik was zelf in Kiev”, vertelt ze. “Ik werkte daar in het ziekenhuis, als verpleegkundige. Meestal ging ik daar voor een week er toe om diensten te draaien, en kwam dan weer even thuis.” Dit keer kón ze niet naar huis. Bruggen waar ze over moest, waren kapot geslagen. Voortdurende gevechten maakten het onmogelijk, in de buurt van Chernihiv te komen.
Het wachten duurde lang. Te lang. Pas na twee maanden kon Tetiana vanuit Kiev naar Kyinka reizen, om bij thuiskomst haar man te begraven. Vol verdriet sloot ze haar dochter en kleinzoon in haar armen. Maar Viktor was er niet meer. Met haar huis was haar hele leven kapotgeslagen.
Glimp van hoop
“Werken lukt me niet meer”, vertelt ze. “Het trauma wat ik heb, daar kan geen psycholoog meer iets aan doen.” Tijd om iets te verwerken heeft ze evenmin. Naast de trailer, die ze kreeg van een dorpsgenoot, wordt hard gewerkt aan de herbouw van haar huis. Met geld van ZOA zijn mensen uit haar gemeenschap bezig om een nieuwe plek voor haar te bouwen. Een plek waar ze haar familie kan ontvangen en waarin ze warm de winter door kan.
Het schiet al aardig op: de muren zijn opgetrokken en het dak is dicht. “Morgen komen ze de verwarming installeren”, vertelt Tetiana. Even verschijnt er een glimp van hoop op haar kwetsbare gezicht. Ze loopt naar buiten en geeft vol trots een rondleiding door haar nieuwe huis in aanbouw. “Hier komt de woonkamer, en hier de keuken”, zegt ze. “Zonder de hulp van ZOA was dit onmogelijk geweest. Ik ben er zo dankbaar voor.”
Terug in de trailer neemt ze weer plaats achter haar naaimachine. Een elektrisch kacheltje houdt het er warm – tenminste, wanneer elektriciteit beschikbaar is. Tetiana naait zooltjes voor de Oekraïense militairen. En samen met andere vrouwen uit het dorp kookt ze ook voor hen. Niet uit wraak voor het verlies van haar man, zegt ze. “Die arme jongens moeten vechten in de kou. Ik kan niet veel meer, na alles wat ik heb meegemaakt. Maar naaien kan ik wel. Daarom doe ik het, alleen uit liefde.”
Een oorlog of ramp laat diepe sporen na. Veel vluchtelingen hebben psychische klachten doordat ze verschrikkelijke dingen hebben gezien of meegemaakt. Samen willen we hen helpen hun huis en leven weer op te bouwen. Help je mee?
Ja, ik help mensen die alles kwijt zijn weer vooruit te kijken
Dankzij jouw steun krijgen mensen als Tetiana de kans om weer naar de toekomst te kijken. Voor 35,- help je bijvoorbeeld al één persoon met psychosociale hulp om zijn of haar trauma's te verwerken.