Skip to main content
Armenia

Wat is er aan de hand in Armenië?

Armenië wordt geconfronteerd met een plotselinge toestroom van bijna 100.000 vluchtelingen uit de enclave Nagorno-Karabach. Deze vluchtelingen, van Armeense etnische afkomst, hebben meer dan dertig jaar in de enclave gewoond.

100.000 mensen op de vlucht

Alles achterlaten uit angst voor etnische zuiveringen

Bijna 100.000 bewoners uit de betwiste enclave Nagorno-Karabach zijn op de vlucht naar Armenië. Deze plotselinge vlucht volgt op een aanval door Azerbeidzjan op 19 september. Deze aanval kwam te midden van een humanitaire crisis veroorzaakt door een langdurige Azerbeidzjaanse blokkade, wat leidde tot een tekort aan essentiële levensbehoeften zoals voedsel en medicijnen in het gebied. Door tussenkomst van Rusland is er nu een staakt-het-vuren afgekondigd met als gevolg dat er een einde komt aan de Armeense aanwezigheid en hun zelfbestuur in het gebied. 

Waarover gaat het conflict in Nagorno-Karabach? 

In 1991, na het uiteenvallen van de Sovjet-Unie, werd de Republiek Nagorno-Karabach uitgeroepen. Gedurende de jaren van de Sovjet-Unie viel dit gebied onder de Azerbeidjaanse SSR. Aangezien het gebied overwegend door Armeniërs werd bewoond, werd onafhankelijkheid uitgeroepen, wat leidde tot spanningen en conflicten tussen de Armeniërs en Azerbeidzjanen. In de jaren die volgden werden beide groepen slachtoffers van diverse gewelddaden, tot er in 1994 een wapenstilstand tot stand kwam. Na meerdere schendingen van deze wapenstilstand laaide het conflict in 2020 weer op.  

Op 19 september 2023 begon een nieuwe aanval door Azerbeidzjan, te midden van een escalerende humanitaire crisis in de regio. Voorafgaand aan deze datum had Azerbeidzjan de Lachin Corridor afgesloten, waarmee het de enige weg blokkeerde die Nagorno-Karabach met Armenië verbindt. Deze blokkade resulteerde in acute tekorten aan voedsel, medicijnen en hygiëneproducten in Nagorno-Karabach. Het had ook een negatieve impact op medische voorzieningen en scholen in het gebied. 

Op 20 september 2023 werd een staakt-het-vuren-overeenkomst bereikt. Deze staakt-het-vuren betekent dat de enclave Nagorno-Karabach eind 2023 ophoudt te bestaan. En het gebied onder het gezag komt van Azerbeidzjan.  

Waarom slaan de bewoners van Nagorno-Karabach op de vlucht? 

Door de aanhoudende conflicten en wreedheden in de regio heerst er diep wantrouwen onder de bevolking tegenover Azerbeidzjan. Ondanks de beloften van Azerbeidzjan om de rechten van de etnische Armeniërs te respecteren, kiezen velen ervoor om te vluchten. Hun angst is dat hun rechten op taal, religie, en cultuur niet gewaarborgd zullen worden. Ook zijn zij bang voor moorden en etnische zuiveringen.  

Wat doet ZOA in Armenië? 

De nood in Armenië is groot. Veel inwoners van Nagorno-Karabach hebben snel wat spullen bij elkaar geraapt en zijn met hun auto naar de hoofdstad van Armenië gereden. Een reis die door alle files voor veel mensen ruim 50 uur duurde. Deze mensen hebben vrijwel niets meer en hebben dringend behoefte aan hulp in de vorm van voedsel, medicijnen en onderdak.  
 
Hielke Zantema, noodhulpspecialist van ZOA legt uit: “De Armeense overheid heeft een duidelijk signaal afgegeven dat ze dringend hulp nodig hebben om deze vluchtelingen op te vangen. Daarom heeft ZOA besloten om deze mensen te helpen. Samen met onze Deense partner Mission East brengen we nu in kaart wat de vluchtelingen het hardst nodig hebben en hoe we die hulp zo snel mogelijk ter plekke kunnen krijgen. Voor zover we nu weten is er vooral dringend behoefte aan voedsel, schoon drinkwater en onderdak. Ons noodhulpteam is volop bezig om daar met raad en daad in te voorzien.”