Noodhulp goed op gang in Oekraïne

Inmiddels duurt de oorlog in Oekraïne al meer dan zeven weken. Dankzij veel gulle giften konden we bijna meteen in actie komen en hulp verlenen. Noodhulpmedewerker Kees-Jan vertelt hoe het er nu voorstaat in Oekraïne. 

 

Read more
15 April 2022

Snel en wendbaar noodhulpteam

'De vele giften stelden ons in staat meteen in actie te komen'

24 februari brak de oorlog in Oekraïne uit. Voor ZOA was het meteen duidelijk: hier moeten we hulp bieden. En onze achterban zag dit ook. In zeer korte tijd haalden we, samen met de organisaties van het Christelijk Noodhulpcluster, miljoenen euro's op. Hoe staat het er inmiddels voor met de hulp in Oekraïne?

Noodhulpmedewerker Kees-Jan Hooglander komt net terug uit Oekraïne en blikt terug: "Al snel na het uitbreken van de oorlog was ons noodhulpteam ter plaatse. Ze hielpen de eerste mensen die de grens overstaken. Maar een ander voordeel van snel ter plaatse zijn, is dat we meteen een inventarisatie kunnen doen van wat de grootste noden zijn. Zo weten we zeker dat we mensen helpen met wat ze écht nodig hebben."

"In de eerste fase is de nood vaak het hoogst. Dan heb je een relatief klein en wendbaar noodhulpteam nodig om snel te kunnen acteren. Je ziet dat wat loggere organisaties of grote samenwerkingsverbanden vaak tijd nodig hebben om op te starten, waardoor mensen in de eerste fase de broodnodige hulp niet krijgen. Ook wanneer ZOA een projectvoorstel in moet dienen bij een grote donor of de overheid gaat er tijd overheen. Daarom zijn juist de donaties van de achterban zo belangrijk: Die stellen ons in staat om meteen in actie te komen wanneer de nood het hoogst is.

"Tijdens de eerste inventarisaties werd al snel duidelijk dat de behoeften divers waren. Het ene gezin heeft bijvoorbeeld medicijnen nodig terwijl een ander gezin juist geen voedsel heeft. Daarnaast zien we dat tot nu toe in dit gebied de winkels nog open zijn omdat het nog relatief veilig is op straat. Daarom besloten we om te werken met cashdistributies. Wanneer de winkels open zijn is dit de snelste en effectiefste manier van hulpverlenen, waarmee we de lokale economie in stand houden."

Om deze distributies te kunnen doen werkt ZOA met het Red Rose system, een innovatief en betrouwbaar systeem. Het werkt op basis van het BSN-nummer van de Oekraïners. Hiermee is het voor alle verschillende hulporganisaties duidelijk wie welke hulp al heeft ontvangen. Zo zorgen we dat iedereen een eerlijke kans heeft op hulp. Vooral wanneer er zo veel organisaties tegelijkertijd in actie komen is het belangrijk goed inzicht te hebben in wie er geholpen is en wie nog niet. We richten ons nu op de meest kwetsbaren, zoals alleenstaande moeders, ouderen en gezinnen met meer dan drie kinderen. 

Inmiddels zijn er al duizenden mensen geregistreerd en hebben ze hulp ontvangen. "Er werken nu vijf vaste medewerkers (zowel Nederlands als lokaal) en daarnaast hebben we een pool van mensen die we op dagbasis huren, bijvoorbeeld om mensen te registreren voor hulp. De sfeer in het team is goed, er is een groot commitment. Met name voor de lokale medewerkers voelt het goed dat ze een belangrijke bijdrage kunnen leveren aan hun volksgenoten uit andere gebieden."

In het gebied waar we werken, in het westen bij de grens met Slowakije, zijn nog geen bombardementen geweest. Daarom zijn er veel ontheemden naartoe gevlucht. Kees-Jan herinnert zich: "We spraken bijvoorbeeld een groot gezin, dat uit het oosten van het land kwam. Ze hadden ternauwernood een bombardement overleefd en zagen voor hun ogen hun buurman sterven door een inslaande bom. Zo gauw het eventjes rustig was met de bombardementen zijn ze naar dit gebied gevlucht."

"Dat er nog geen bombardementen zijn geweest geeft geen garantie. Putin heeft vele steden op afstand als doelwit gehad en schuwt geen mensenlevens. De sfeer is dan ook gespannen. Zeer regelmatig gaat het luchtalarm af, vooral 's nachts. In het begin werd iedereen zijn bed uitgehaald en moesten we naar de schuilkelder, waar je met ca. 60 mensen op elkaar gepakt staat te wachten tot het alarm over is. Inmiddels is het bijna normaal geworden en probeer je door het luchtalarm heen te slapen" vertelt Kees-Jan. 

"Wat het meest blijft hangen na de terugkeer uit Oekraïne, is dat ik nooit had verwacht dat ik deze hulp in Europa zou moeten verlenen. Het zijn mensen net als wij, met een huis, een auto, een mobiel met internetbankieren. Het voelt surreëel dat zij opeens te kampen hebben met een oorlog en trauma's. Wat een schade wordt er aangericht voor niets."

"Je merkt ook dat het de mensen in Oekraïne hoog zit. Huilbuien, verhalen over vrienden die ze verloren zijn. Ik sprak zelfs een vrouw die geen mens had die haar wilde helpen. Of kinderen die wees geworden waren en door hun oma worden opgevangen. Al met al voelt het, nog steeds, heel onwerkelijk dat dit bij 'onze buren' in Europa plaatsvindt."

Op de foto: Kees-Jan in een grote zaal, klaar om die dag honderden mensen te registreren.

We zijn heel dankbaar dat we dankzij de steun van onze donateurs snel in actie konden komen aan de mensen die dit hard nodig hadden. Elke dag kunnen we honderden mensen helpen die getroffen zijn door deze vreselijke oorlog. Als jij ook hebt gedoneerd: Bedankt! Jouw steun is echt onmisbaar om de getroffen Oekraïners snel te kunnen helpen.

Meer lezen over de noodhulp in Oekraïne